Nieuwe Generatie Denkkracht
Diensten:  Ontwikkeling van competenties
Sector:      Kunst en Cultuur
Het Vraagstuk

Een nieuw project, dat is geïnitieerd door Cultuurmij Oost en CreativeMV, waarin kunstenaars samenwerken met scholieren uit het middelbaar onderwijs aan een opdracht vanuit het bedrijfsleven.

Het project Nieuwe Generatie Denkkracht is gericht op het verbinden van onderwijs, bedrijven en kunstenaars. Het project biedt vele kansen voor alle partijen. De kunstenaar krijgt de kans om zijn werkterrein te verbreden naar het bedrijfsleven. En bedrijven maken kennis met de innovatieve kracht van de kunstenaar. De kunstenaar werkt samen met middelbare scholieren aan een artistieke opdracht van het bedrijf en de jongeren krijgen de kans hun creativiteit te ontwikkelen en te werken aan een ‘echte ‘opdracht van een bedrijf.

De kunstenaar wordt ingezet als verbinder tussen het bedrijf, de school en de jongeren, waarbij de kunstenaar als coach, inspirator en innovator tussen partijen optreedt en de jongeren helpt hun ideeën in kunst te vertalen.

Dit project wil de competenties van de kunstenaars vergroten, door:

  • Specifieke kennis en vaardigheden te ontwikkelen om zowel met de bedrijven te kunnen werken als om vrijheid te laten aan de leerlingen om hun eigen ontwikkeling gestalte te geven, waaronder procesbegeleiding; het leren stellen van de juiste vragen.
  • Kennisoverdracht over de zakelijke kant van het kunstenaarschap.
  • Het uitwisselen van kennis in een netwerk van creatieve professionals die ingezet kunnen worden bij opdrachten ‘Nieuwe generatie denkkracht’.

Het project is gerealiseerd mede door financiering vanuit de Provincie Gelderland en de deelnemende bedrijven.

Onze oplossing

We hebben gekozen voor het instrument intervisie om het proces van de kunstenaars in het project te begeleiden en hun te faciliteren in hun ontwikkeling. Bij intervisie gaat het om vraagstukken of werkproblemen, die aan elkaar worden voorgelegd, met de vraag om het probleem te analyseren en van een advies te voorzien. De intervisie verloopt via een vaste structuur waaraan strak wordt gehouden. Praten over werkproblemen kan helpen om concrete oplossingen te vinden. Bijvoorbeeld het signaleren van een blinde vlek met behulp van de groep kan tot praktische oplossingen leiden die direct bruikbaar zijn.

Het gestructureerd praten over een bepaald vraagstuk in de groep stelt de deelnemers in staat keuzes te maken en de problemen en oplossingen vanuit verschillende richtingen te benaderen. Welke oplossingsstrategie gekozen wordt voor het ingebrachte probleem is uiteraard aan de inbrenger van het vraagstuk.

Wanneer een groep wat langer samenwerkt, ontstaat op een gegeven moment een meer reflectieve manier van werken met elkaar. De concrete oplossingen komen dan minder aan de orde maar het gaat meer om terugkijken, bespiegelen, gezamenlijk zoeken naar betekenissen, vergroten van het inzicht en aanzetten tot gedragsveranderingen op het niveau van attituden, normen en waarden. Dit ondersteunt het competentiegericht leren.

Dus ook op individueel niveau wordt gewerkt aan het vergroten van de eigen deskundigheid en professionaliteit door het problematiseren, analyseren en verhelderen daarvan. De kunstenaars werken aan het optimaliseren van de kwaliteit van het persoonlijk beroepsmatig functioneren.

Resultaat

Uniek aan dit project is de begeleiding van de deelnemende kunstenaars in het proces. Dit gebeurde enerzijds door Cultuurmij Oost tijdens de uitvoer in de praktijk en anderzijds door CreativeMV tijdens de intervisiebijeenkomsten. De bijeenkomsten hadden tot doel de kunstenaars te ondersteunen in hun proces en bij te dragen aan hun professionele ontwikkeling. Tijdens en na afloop van het project is de opgedane kennis en kunde vastgelegd.

Om het proces en de effecten te monitoren hebben we gewerkt volgens een gestructureerde aanpak en de intervisie als ontwikkelinstrument. We hebben de kunstenaars ook aan het begin van het traject een opzet met vragen voor een reflectieverslag gestuurd, zodat zij gaandeweg hun reflectiemomenten en ervaringen ook konden vastleggen, naast de momenten waarop we bij elkaar kwamen of overlegden via telefoon, mail of onze opgezette Linkedin groep.

Voor de borging van de kwaliteit van het project hebben we gekozen voor een gestructureerde aanpak met een drietal borgingsinstrumenten. Het eerste borgingsinstrument was de selectieprocedure voor de kunstenaars en de scholen. We selecteren de kunstenaars op diverse aspecten als zelfstandig kunstenaarschap, educatief-didactische achtergrond, de bereidheid om in dit project bijdrage te leveren en te leren van elkaar. Het tweede borgingsinstrument was de startbijeenkomst, waarbij we de opdrachtformulering hebben besproken en wanneer nodig geherformuleerd. Een goede opdrachtformulering is essentieel voor een goed begin van het proces met de leerlingen. De intervisie was het derde borgingsinstrument. Tijdens de intervisie werden de ervaringen gedeeld, feedback gegeven en adviezen gegeven.

Het project heeft regelmatig media aandacht gekregen. Er is een handboek verschenen met aanbevelingen, tips en theoretisch kader voor de kunstenaars en de scholen in de toekomst. Verder is er video- en fotomateriaal beschikbaar.

De intervisiebijeenkomsten hebben de kunstenaars als waardevol ervaren. Enkele reacties:

“ Het was een luxe om met elkaar te kunnen reflecteren, ze waren goed gestructureerd, de tijd werd goed bewaakt en veel interessante onderwerpen kwamen aan bod. Hoewel ik vooraf dacht dat de structuur het misschien wat geforceerd zou maken, was dit niet zo, op deze manier kwam de reactie van iedereen aan bod. We herkenden veel in elkaars verhalen en vragen.“

“De eerste intervisiebijeenkomst over de opdrachtomschrijving en de verdeling van de rollen van de verschillende partijen in het project, werkte verhelderend. De meeste kunstenaars hadden echter de gesprekken met het bedrijf en de school al gehad. Het lijkt me goed om deze intervisie bijeenkomst voorafgaande aan deze gesprekken te plannen zodat je het ook meteen mee kan nemen.”

“De gelegenheid om met collega kunstenaars ervaringen te delen en uit te wisselen, hielp om de draad weer op te pakken. Door heel precies in te gaan op een actuele vraag, lukte het altijd een vinger achter het probleem te krijgen en aan te zetten tot concrete actie.

“De intervisie is luxe!”

“De Intervisie is zeer waardevol, was een luxe, veel van geleerd. Gevoel dat je daardoor niet alleen je eigen project maar ook de andere projecten goed kent. Je bent daardoor het proces een stap voor. Het is fijn om te kunnen spiegelen. En dingen meteen toe kunnen passen.”

“Hier kan alles besproken worden, ook zaken die je niet gauw met docent of bedrijf zult bespreken. Dat is goed voor het zelfvertrouwen.”

 “De intervisies hebben hier en daar mijn communicatievaardigheden iets aangescherpt.”